Thời còn thi đấu Di Canio là mẫu cầu thủ chơi bóng theo hứng, thậm chí có thể nói là vô kỷ luật. Nhưng khi thành HLV thì ông lại thành ra khác hẳn. Theo lời kể của các cầu thủ Sunderland, vị HLV người Italia đã khiến họ bị sốc nặng bởi cách quản quân theo kiểu nhà binh của mình. “Ông ấy nói ông ấy không muốn thấy chúng tôi cười cợt trên sân tập,” tiền đạo Steven Fletcher nhớ lại,”rồi chúng tôi đến nói cũng sợ, vì không biết có bị ông ấy khè hay không”.
Dave Robertson, cựu HLV của Peterborough, là “dân nhà binh” đúng nghĩa. Ông là cựu thành viên của Đội Đặc nhiệm Thủy quân Hoàng gia, từng được đào tạo ở những môi trường khắc nghiệt nhất như sa mạc, rừng thẳm và cả Bắc cực. Sau khi ra quân, Robertson đuổi theo đam mê lớn nhất của mình là bóng đá. Nhưng sự hà khắc không giúp ông trở thành một HLV giỏi hơn. Ông bị Peterborough sa thải chỉ sau có mấy tháng.
Khi xảy ra mâu thuẫn với một cầu thủ, một số HLV chọn cách tránh né, số khác chọn đuổi cầu thủ kia đi. Riêng Bobby Gould, cựu HLV của đội tuyển Xứ Wales, thì chọn… thách đấu. Ngay cả khi đối thủ là “Bé bự” John Hartson. Xét về mọi mặt, Gould không phải là “đối thủ” của Hartson: anh ta lúc đó mới 22 tuổi, cao to (cao 1m85), và nổi tiếng là “chì”; trong khi Gould đã 51,và chỉ cao có 1m77. Nhưng có sao! Lũ cầu thủ phải biết ở đây ai là ông chủ!
Bên cạnh việc là thầy của HLV huyền thoại Brian Clough, cố HLV Harry Storer còn nổi tiếng với câu nói: “Tôi có một đội bóng toàn những thằng khốn và tôi là thằng khốn nhất trong số những thằng khốn đó”. Thời còn làm HLV, phong cách huấn luyện độc đoán khiến ông thường bị so với những kẻ độc tài khét tiếng trong lịch sử. Chuyện kể rằng có lần Storer đã bắt tất cả các cầu thủ đội một xuống nhặt bóng cho đội trẻ.
Được xem là một tượng đài trong làng HLV Scotland, người đã biến Celtic thành một thế lực không chỉ ở giải quốc nội, song HLV huyền thoại Jock Stein cũng có nhiều mảng tối khiến không ít cầu thủ thấy căm ghét. Một học trò cũ của ông là John ‘Yogi” Hughes kể lại trong tự truyện là Stein từng giấu ông tin vợ ông bị sảy thai trong chuyến du đấu hồi 1966. “Biết thì cũng làm được gì đâu. Cô ấy thì ở nhà, còn anh thì đang ở đây mà,” ông Stein giải thích.
Celtic có Jock Stein thì Glasgow Rangers có Jock Wallace. Một trong những HLV vĩ đại nhất của Rangers cũng là một trong những HLV hà khắc nhất. Là một cựu quân nhân từng chinh chiến ở Bắc Ireland rồi Malaysia, Wallace chẳng ngại đem kỷ luật quân đội áp vào các đội bóng mình dẫn dắt. Wallace thường bắt các cầu thủ Rangers chạy trên cát đến phát bệnh trong các kỳ tập huấn trước mùa. Lúc dẫn dắt Leicester, ông từng dí Gary Lineker vào tường và chửi anh là đồ lười biếng, sau khi anh ghi 2 bàn trong hiệp 1!
Nói tới bóng đá tổng lực, ta thường nghĩ tới những gì đẹp đẽ, lãng mạn. Nhưng cha đẻ của nó là Rinus Michels thì không nghĩ vậy. Với ông bóng đá “cũng như chiến tranh”, và kỷ luật chính là sức mạnh. Để các cầu thủ có thể chơi pressing với cường độ cao trong một thời gian dài, Michels bắt họ tập tới 4 buổi mỗi ngày, từ sáng tới đêm.
Helenio Herrera là “cha đẻ” của lối chơi phòng ngự trứ danh Catenaccio, nên không có gì lạ khi ông theo đuổi một phong cách huấn luyện hà khắc, đề cao kỷ luật. Herrera là HLV đầu tiên yêu cầu các cầu thủ tới khách sạn ngủ đêm trước trận đấu. Trên tất cả, ông là người đề cao tinh thần “thắng bằng mọi giá”. Herrera từng phạt một cầu thủ vì anh ta nói “chúng tôi (Inter Milan) đến Rome để chơi bóng”. Lẽ ra phải nói “chúng tôi đến Rome để giành chiến thắng”. Ông cũng từng bắt 2 cầu thủ đi bộ gần 10km vì chậm 20 giây so với giờ lên xe bus.
Zubeldia là người đưa Estudiantes tới 3 danh hiệu Copa Libertadores trong những năm 1960. Nhưng thứ bóng đá bạo lực mà Zubeldia cổ xúy khiến không nhiều CĐV Estudiantes muốn nhớ tới thời kỳ “huy hoàng” ấy. Trong trận tranh Cúp Liên lục địa với Milan hồi 1969, Estudiantes chơi bạo lực tới mức Tổng thống Argentina phải ra lệnh bắt cả đội khi họ về nước, và 2 trong số các cầu thủ đã phải đi tù thật.
Danh sách này đương nhiên không thể thiếu Sir Alex, “máy sấy tóc” huyền thoại người Scotland. Về cơ bản thì Sir Alex là mẫu người quản lý bằng sự sợ hãi, và cả kính trọng. Nhưng khi cần thì ông cũng động tay động chân được. Ngoài vụ chiếc giày bay khiến Beckham rách mí mắt, những lần hét vào mặt học trò, đập bàn đập ghế, Sir Alex còn không ít lần động thủ với học trò. Nổi tiếng là vụ ông bị tiền đạo đô con Frank McDougall quật xuống sàn, nhưng ngay lập tức bật dậy “như có lò xo và chửi tiếp”.
